L'emprema menziun da Degen ei documentada egl urbari dils beins imperials che datescha circa digl onn 840. In motiv per quella menziun ei stada la separaziun digl imperi tenor il contract da Verdun digl onn 843 denter ils fegls da Ludwig il pietus. Il num Degen deriva d'in ministerial cul num Egino ch’era da lezzas uras administratur imperial. Il vegl num Igels ha la medema derivonza sco Degen. Igl onn 1982 decidan las vischinas ed ils vischins da duvrar sulettamein Degen sco num ufficial dalla vischnaunca. Sin fundament dils gronds beins e dallas duas baselgias ch’ein menziunadas en quei urbari eis ei da supponer che Degen seigi staus colonisaus in pulit tec avon igl onn 840. Gia da quei temps vegneva raccoltau a Degen dapli graun ch’ella Tumliasca. Aunc oz regia a Degen in clima relativamein migeivel che lai madirar ultra da differenta puma era plogas ed iuas.
Sper il vitg fan era las fracziuns Rumein e Vattiz part dil vischinadi Degen. Naven dall’entschatta dils onns 1970 ha ei dau a Vallada Nova stentas d’in prenci russ per realisar in entir vitg turistic. Quell’idea ha allura fatg naufragi, denton eis ei vegniu realisau decennis suenter il lag a Davos Munts che corrispunda franc e segir meglier al turissem migeivel da nossa val.
In cass tut aparti fuorma il Benefeci da Rumein ch’ei vegnius fundaus da pliras fundaziuns d’indigens en favur dalla Claustra da Mustér. Entochen avon rodund 20 onns ha Rumein saviu far diever aschia dils survetschs d’in pader che provedeva exclusivamein ils parochians da Rumein. Dapi igl onn 1712 ha beinenquala capacitad pastorau a Rumein, ins patratgi vida pader Placi à Spescha ni pader Flurin Maissen che han il pli probabel buca mo fascinau, mobein beinenqualgada era irritau ils indigens cun lur ideas futuristicas.
In’ulteriura particularitad da Degen ei franc e segir era la pleiv da Fraissen cun sia baselgia parochiala da Nossadunna cun la filiala da Sogn Vetger. Quella pleiv ei stada dapi l’entschatta enneu independenta da Pleif. Quella posiziun ei d’attribuir a sia rihezia en consequenza dallas fundaziuns dils emprems nobels dil temps dad 840 ni dil conts da Sax. Per quei motiv surveva in plevon exclusivamein per treis casadas a Fraissen. Ils ulteriurs parochians eran suttamess a Pleif.
Degen ei era enconuschents per sias baselgias e capluttas. Sper la baselgia parochiala che va anavos sin igl urbari carolingic ei franc la caplutta da Sogn Bistgaun in giuvel da num e pum digl art sacral. En quella caplutta sesanfla numnadamein in altar dil renomau artist Ivo Strigel digl onn 1506 ch’ei vegnius transformaus a moda geniala entuorn il 1740 en in altar baroc. Da pareta tut speciala ei era la caplutta da Sontgaclau e Sogn Valentin a Vattiz en fuorma dad octagon. Buca per nuot vegn la Lumnezia numnada la cuntrada sacrala.
Ils secturs d’occupaziun sepresentan sco suonda: 1. sectur, 45 %; 2. sectur, 13 %; 3. sectur, 42 %. Quei fa buca surstar. Degen ei numnadamein predestinaus per esser in vitg cun in ferm puresser. Grazia alla vischinonza dallas pendicularas ha Degen era saviu notar el decuors dils davos decennis in tschec svilup turistic. Igl unviern la loipa da passliung e la stad il lag da Davos Munts ein ulteriuras attracziuns turisticas dalla val. Quei svilup semuossa en in pulit diember da secundas habitaziuns, mo era en ina legreivla activitad da construcziuns per indigens. Quei oravontut grazia al terren da baghegiar en proprietad dil maun public.
Quei ch’ins sa medemamein constatar ei ch’il diember da habitonts ei restaus el decuors dil davos decenni pli u meins stabils. Quei che dat denton da ponderar ei ch’il diember da naschientschas semova sin in nivel fetg bass. Quei ei era stau il motiv per fusiunar la scola cun la Lumnezia Dado. La casa da scola veglia vegn duvrada sco casa da habitar per indigens.
En tut priu ei Degen actualmein en ina buna situaziun, sche quei selai insumma gir dad vischinadis da quella grondezia. Degen sco vischinadi amiez la Lumnezia sa profitar vinavon dil turissem e da sias bunas premissas per il sport d’unviern, mo era da sia purschida da stad cul lag da Davos Munts. Ina ga ad onn s'augmenta il diember da habitonts per il 300dubel. Igl Open Air Lumnezia ha entschiet ilg onn 1985 sco pign concert da rock, organisaus dalla giuventetgna lumneziana a Davos Munts, damaneivel dil lag da far bogn. Lezza ga eran rodund 700 visitaders vegni. Daferton pelegrineschan grazia ad in dils gronds festivals dalla Svizra mintga stad duront ina fin d'jamna entuorn 18'000 persunas en Lumnezia per veser il spitachel, che vegn menaus atras dapi il 2006 a Degen.
Ch'il vischinadi da Degen ha in cert potenzial demuossa era la zona da mistregn a Vattiz, nua ch'igl uffeci da construcziun bassa ed era fatschentas indigenas han lur luvratoris e magasins. Amiez il vitget da Vattiz ei vegnius construius il 2020 il niev baghetg dils pumpiers Lumnezia, bein integraus el maletg dil vitg ed en situaziun strategicamein optimala gest sper la via cantunala.