En connex cun la fusiun dallas anteriuras vischnauncas Cumbel, Morissen, Vella, Degen, Vignogn, Lumbrein, Vrin e Suraua alla nova vischnaunca Lumnezia sto era la planisaziun d’utilisaziun vegnir adattada. La vischnaunca Lumnezia ei actualmein vid exequir quei pensum, vid harmonisar las otg leschas da baghegiar e vid adattar las differentas parts dalla planisaziun d’utilisaziun. Quei succeda tenor las perscripziuns dalla revisiun dalla lescha davart la planisaziun dil territori sco era observond il plan directiv cantunal. La vischnaunca Lumnezia sto adattar las zonas da baghegiar tenor ils basegns digl avegnir. El mument ei la vischnaunca Lumnezia vid elaborar la basa per la revisiun.

La lescha federala davart la planisaziun dil territori (LPT) revedida pretenda ch'il svilup dils habitadis hagi liug egl avegnir en emprema lingia enteifer la zona da baghegiar gia existenta e cuntegn entginas disposiziuns per realisar questa finamira. 

La suprastonza communala ha incaricau la planisadra Tanja Bischofberger dil biro Plan-Idee d'elaborar in plan directiv per il svilup dil territori dalla vischnaunca Lumnezia. Il cuntegn e las finamiras da quei plan directiv san vegnir resumai sco suonda:

• Il plan directiv communal per il svilup dil territori muossa las imaginaziuns dalla vischnaunca per siu svilup ed ei aschia il fundament per la planisaziun locala communala.
• Cun agid da quellas premissas sco era entras ina collaboraziun participativa dils convischins – cun in questiunari – ei quei plan cun directivas e mesiras vegnius elaboraus.
• La vischnaunca Lumnezia decida cun quei plan directiv il principi tenor il qual ella vul nezegiar il terren el futur. Per quei intent vegnan las differentas premissas dall’entira vischnaunca sco era dils singuls vischinadis elaborai e tschentai ensemen.
• Las directivas representan il svilup giavischau e las mesiras muossan co quellas san vegnir implementadas. Il plan directiv seconcentrescha sil territori habitau.
• Las directivas ed il plan ein ligionts per las autoritads communalas e cantunalas. Las mesiras han caracter d’orientaziun e surveschan sco agid per las lavurs vid la planisaziun locala.

Il plan directiv per il svilup dil territori dalla vischnaunca Lumnezia ei exponius per investa en casa communala a Vella e publicaus cheu:

En connex cun la revisiun dalla planisaziun d’utilisaziun ha la vischnaunca Lumnezia menau atras egl emprem quartal 2017 ina retscherca tier ils indigens e possessurs da habitaziuns secundaras. Legreivlamein han buca meins che 1002 persunas empleniu ora il questiunari. La vischnaunca Lumnezia engrazia a tuts che han priu part alla consultaziun.

A caschun digl aperitiv da Daniev 2018 dalla vischnaunca ha il president communal Duri Blumenthal presentau ils resultats dil questiunari. Resumau sa ei vegnir fatg las suandontas constataziuns: Dus tiarz dils participonts ein jasters. Tier la structura dalla vegliadetgna croda en egl che 64 pertschien dils dumandai ein denter 31 e 65 onns. 32 pertschien ein pli vegls che 65 e mo 3 pertschien ein denter 19 e 30 onns. La cumpart dalla giuventetgna schai aunc tier 1 pertschien. 97 pertschien sesentan bein ella vischnaunca. Era sch'ils singuls vitgs han valetau la damonda suenter l'impurtonza dil center d’in vitg viv differentamein, ei la maioritad dil meini che quei punct seigi fetg impurtonts. Il manteniment dils nuegls vegls vegn medemamein considerau per impurtont. Sur 62 pertschien ein persuenter ch'ils nuegls vegls duein vegnir mess a disposiziun sco terrren da baghegiar pils indigens, denton mo 55 pertschien lessen schar baghegiar entuorn quels sco habitaziuns secundaras. Tier las purschidas per giuvenils ed affons exista in deficit. Quei ei la suletta damonda, ch’ei vegnida rispundida dalla maioritad da 53 pertschien per nuncuntenteivel.

Ils resultats dil questiunari vegnan ad esser ina basa ed in muossavia per la revisiun totala dalla planisaziun d’utilisaziun per la vischnaunca Lumnezia.